نوشتن دادخواست توسط وکیل

دادخواست چیست؟

هنگامی که شخصی بخواهد علیه فرد، گروه و یا جریان دیگری شکایت حقوقی انجام دهد در اصطلاح حقوقی باید دادخواهی کند و یا دادخواست را تقدیم دادگاه نماید. دادگاه ها بعد از دریافت دادخواست به درخواست متقاضی (خواهان) رسیدگی  کنند. تنظیم دادخواست توسط وکیل مجرب می تواند شما را در رسیدن به نتیجه مطلوب کمک کند.

تنظیم دادخواست از اهمیت ویژه ای برخوردار است به طوری که باید اولا در فرم های مخصوص و در استاندارد خاص و دوما از اصول نگارشی مناسب برخوردار و جواب بسیاری از سوالات در آن گنجانده شود. برای تنظیم چنین دادخواست های باید از افرادی استفاده کرد که علم چنین کاری را دارند. در چنین شرایطی بهتر است تنظیم دادخواست توسط وکیل انجام شود.

در برگ دادخواست ، خواسته های شخصی که ادعای طلبی دارد به دادگاه تقدیم می شود. اگر معلومات تخصصی و واضح باشد می تواند آسان تر به نتیجه برسد.  اما اگر در وارد کردن داده های دادخواست سهولتی انجام گیرد ممکن است شکایت توسط مرجع قضایی رد شود و تمامی هزینه‌هایی که برای دادخواست پرداخت کرده‌اید هدر برود پس باز تاکید می شود تنظیم دادخواست توسط وکیل انجام شود مراحل رسیدگی و پیگیری روند سریعتری به خود خواهد گرفت.

تفاوت دادخواست با درخواست

دادخواست با درخواست فرق دارد. دادخواست درخواستی است که در قالب و فرم ویژه‌ای به دادگاه عرضه می‌شود. دادخواست همچنین با اظهارنامه تفاوت دارد. اظهارنامه وسیله رسمی مطالبه حق است که از سوی اداره ثبت اسناد یا دفاتر دادگاه‌ها ابلاغ می‌شود ولی دادخواست را از راه مراجعه به دادگاه‌ها عرضه می‌کنند.

نکته : طبق ماده 2 قانون آیین دادرسی مدنی هیچ دادگاهی نمی‌تواند به دعوایی رسیدگی کند مگر اینکه شخص یا اشخاص ذی‌نفع یا وکیل یا قائم‌مقام یا نماینده قانونی آنان رسیدگی به‌دعوا را برابر قانون درخواست نموده باشند.

از آنجا که دادخواست پل میان خواسته شما و دادگاه است بهتر است نوشتن دادخواست توسط وکیل انجام شود در ادامه به این موضوع بیشتر اشاره می شود که تنظیم دادخواست توسط وکیل می تواند چه مزایایی را بهمراه داشته باشد و مسیر شما را سهل تر کند.

دادخواست به چه معناست و نحوه نوشتن آن به چه صورتی می باشد؟

مرحله اول برای آغاز دعوای حقوقی تنظیم دادخواست است. تصمیماتی که دادگاه اتخاذ می کند با نکاتی که در دادخواست نگارش شده ارتباط دارد. بنابراین حتی اگر دقت در نوشتن دادخواست وقت شما را بگیرد باز مفید است و می تواند در روند بررسی پرونده کمک شایانی به شما کند. باید آنچه در نوشتن یک دادخواست کامل وجود دارد مورد توجه قرار گیرد.

زمانیکه فردی می‌خواهد علیه شخص دیگری شکایت کند به عنوان شاکی شناخته می‌شود و باید خواسته خود را به عنوان خواهان در برگ چاپی مخصوصی به اسم دادخواست مطالبه کند؛ به عبارت دیگر دادخواست بیان ادعا نزد مراجع قضایی در اوراق مخصوص است.

دادگستری در صورت تقدیم دادخواست از سوی خواهان به دعاوی حقوقی رسیدگی می کند. جهت تهیه برگ دادخواست باید به محل فروش اوراق قضایی واقع در تمامی دادگستری‌ها و مجتمع‌های قضایی در سراسر کشور مراجعه کرد. در مراجع قضایی‌ای که چند شعبه وجود دارد دادخواست به دفتر شعبه اول تسلیم می‌شود. تنظیم دادخواست توسط وکیل با توجه به تجربه و تخصص وکلا روند پرونده را سرعت می بخشد.

نحوه نوشتن دادخواست

ردیف اول مشخصات خواهان یا همان مدعی،

 ردیف دوم مشخصات خوانده یا همان طرف دعوی شما،

ردیف سوم مشخصات وکیل مدعی یا خواهان،

 ردیف چهارم که مهمترین بخش دادخواست می باشد خواسته که دارید باید درج نمایید.

 اگر در این قسمت دادخواست اشتباه نمایید کل دعوی شما رد می شود یا اینکه رسیدگی به آن انجام نمی شود و شما در این قسمت حتما باید از وکیل دادگستری مشاوره حقوقی بگیرید و سعی کنید تنظیم دادخواست توسط وکیل انجام شود.

 ردیف پنجم که در این قسمت چنانچه دلیلی دارید که اثبات کننده ادعا شما هست را بنویسید و بخش بعدی دادخواست شرح دادخواست می باشد در این قسمت توضیحات خودتان را کاملا و شفاف بنویسید به نحوی که وقتی قاضی می خواند دقیقا متوجه موضوع و خواسته شما گردد.

عدم دانش حقوقی مراجعه کنندگان در تنظیم دادخواست که اهمیت زیادی در بخش دعوی دارد باعث افزایش تعداد پرونده و زمانبر شدن روند بررسی پرونده در محاکم دادگستری شده است. اشتباهات در نوشتن دادخواست بعضا بازتاب منفی زیادی از جمله از دست دادن حق و حقوق و یا بیش تر شدن زمان رسیدگی به پرونده را دارد لذا بهترین مسیر قبل از طرح دعوی و یا تنظیم دادخواست توسط وکیل دادگستری می باشد .

مزایای تنظیم دادخواست توسط وکیل

در میان دعاوی های حقوقی تعدادی از دعوی ها بسیار پیچیده است. افراد به دلیل عدم آگاهی از نحوه تنظیم دادخواست بشدت متضرر می شوند. ممکن است در پیِ انجام معامله ای به خاطر ناآگاهی نه تنها به مال مورد نظرتان دست نیابید بلکه ثروت خود را نیز از دست دهید و نمی دانید چگونه به حق خود برسید. تنظیم دادخواست توسط وکیل و وجود یک وکیل خوب و خبره نه تنها مدت زمان حل پرونده را برایتان کوتاه تر می کند بلکه خسارات پیش بینی شده در قرارداد تان را نیز وصول خواهد کرد؛ بی آنکه نیاز باشد در دادگاه مراحل رسیدگی به پرونده را دنبال کنید.

اطمینان از مفاد دادخواست، جلوگیری از اتلاف وقت، جلوگیری از دوباره کاری، صرف هزینه کمتر مزایای تنظیم دادخواست توسط وکیل است.

زمانی که برای پیگیری شکایت و نوشتن دادخواست حقوقی خود از حضور وکیل بهره می برید دیگر نیاز به شیوه های مختلف آزمایش و اشتباه ندارید و با پرداخت حق الزحمه وکیل از پرداخت هزینه بالا جهت نوشتن دادخواست و تکرار انجام این کار بی نیاز می‌شوید و در وقت و زمان شما نیز صرفه جویی خواهد شد که این یکی از مهم‌ترین مزایای یک وکیل خوب برای پرونده مورد نظر شما است . البته اگر نمی خواهید برای کل روند پرونده وکیل داشته باشید پیشنهاد می شود تنظیم دادخواست توسط وکیل انجام شود.

نقش وکلا در کاهش هزینه های مادی و معنوی در محاکم غیر قابل انکار است. وکلا با بیان هر دفاعی در زمان مدنظر موکل خود را به سمت موفقیت هدایت می کنند. از این رو یک وکیل دادگستری می‌تواند در طرح دعوا، ارائه مستندات و تنظیم دادخواست توسط وکیل به شما کمک شایانی کند و این قبیل کارها را به بهترین شکل برای شما انجام دهد، عدم آگاهی از طریقه تنظیم دادخواست و ارائه مستندات و شواهد میتواند باعث ‌شوند پرونده روند مثبتی نداشته باشد.

حضور یک وکیل دادگستری یا یک مشاوره حقوقی به شما کمک می‌کند تا از تبصره‌ها، قوانین خاص و روند تنظیم دادخواست در مورد پرونده‌ها آگاه شوید که به طور قطع این امر در روند به موفقیت رسیدن پرونده می تواند تاثیر بسزایی داشته باشد و شما می توانید تا حدود بسیار زیادی از پرونده خود آگاهی پیدا کنید و نسبت به رای دادگاه دید مناسبی پیدا کنید، در نتیجه علاوه بر تنظیم دادخواست توسط وکیل حقوقی و با همفکری وکیل خود تصمیم آگاهانه تری مورد نظر خود دریافت خواهید کرد که نتیجه آن تا حد زیادی موفقیت شما در پرونده را تضمین خواهد کرد.

حتی اگر خود شما بر آگاهی کافی بر امور تسلط داشته باشید باز هم توانمندی بایسته برای انجام موارد قضایی و حقوقی از جمله نوشتن دادخواست را نخواهید داشت و این کار را باید به یک وکیل که تخصص لازم را دارد بسپارید. وکالت نیز مانند شغل‌های دیگر از جمله پزشکی و مهندسی یک شغل کاملا حرفه‌ای است و برای همین است که گاهی اوقات برای بعضی از پرونده‌ها دادگاه به اجبار وکیلی را انتخاب می‌کند که بتواند از حق موکل خود دفاع کند و اقدام اولیه و مهم از جمله تنظیم دادخواست توسط وکیل را انجام دهد.

شرایط تنظیم دادخواست

قانون آیین دادرسی مدنی در ماده 51 شرایط تنظیم دادخواست را 7بند مورد اشاره قرار داده است. دادخواست باید به زبان فارسی در روی برگ‌های چاپی مخصوص نوشته شده و حاوی نکات زیر باشد :

نام، نام خانوادگی، نام پدر، سن، اقامتگاه و حتی‌الامکان شغل خواهان.

تبصره – در صورتی که تنظیم دادخواست توسط وکیل تقدیم شود مشخصات وکیل نیز باید درج گردد.

نام، نام خانوادگی، اقامتگاه و شغل خوانده.

تعیین خواسته و بهای آن مگر آنکه تعیین بها ممکن نبوده و یا خواسته، مالی نباشد.

تعهدات و جهانی که به موجب آن خواهان خود را مستحق مطالبه می داند به طوری که مقصود واضح و روشن باشد.

آنچه که خواهان از دادگاه درخواست دارد.

ذکر ادله و وسایلی که خواهان برای اثبات ادعای خود دارد، از اسناد و نوشتجات و اطلاع مطلعین و غیره، ادله مثبته به ترتیب و واضح نوشته می شود و اگر دلیل، گواهی گواه باشد، خواهان باید اسامی و مشخصات و محل اقامت آنان را به طور صحیح معین کند.

امضای دادخواست دهنده و در صورت عجز از امضاء، اثر انگشت او.

تبصره ۱- اقامتگاه باید با تمام خصوصیات از قبیل شهر و روستا و دهستان و خیابان به نحوی نوشته شود که ابلاغ به سهولت ممکن باشد.

تبصره ۲- چنانچه خواهان یا خوانده شخص حقوقی باشد، در دادخواست نام و اقامتگاه شخص حقوقی نوشته خواهد شد.

همانطور که بیان شد اگر تنظیم دادخواست توسط وکیل انجام شود باید مشخصات وکیل نیز در دادخواست درج شود.

نکته اینکه در صورتی که محل اقامت یا نشانی خوانده ( کسی که دعوایی بر علیه او مطرح شده است ) ، معلوم نباشد یا به عبارت دیگر خوانده مجهول المکان باشد، بایستی سه بار در روزنامه آگهی منتشر نمود و در صورتی که مراجعه ای صورت نگیرد ، دادگاه به صورت غیابی حکم صادر می کند.

سرنوشت دادخواست ناقص

تنظیم دادخواست در ارتباط با متشاکی 2 حالت دارد یا آدرس شخص وجود دارد و آن را در فرم دادخواست وارد می‌کنیم و غیر از این آدرس مجهول‌المکان را در برگ دادخواست وارد می کنیم. پس از آن دادخواست را یک بار در روزنامه آگهی ‌می‌کنیم. در صورتی که دادخواست ناقص باشد طبق قانون آیین دادرسی مدنی بعد از اینکه دادخواست ثبت شد دو روز فرصت رفع نقص داریم و پس از رفع نقص، دادخواست روند عادی را طی می‌کند اما اگر رفع نقص نشود قرار رد دادخواست صادر و ابلاغ می‌شود که در این صورت تا ۱۰ روز فرصت اعتراض داریم در غیر این صورت دادخواست رد می‌شود.

هر عیبی در دادخواست وجود داشته باشد و برطرف نشود باعث رد شدن دادخواست می‌شود؛ اما از مهم‌ترین مواردی که موجب رد شدن دادخواست می‌شود این است که آدرس خواهان را قید نکنیم یا هزینه دادرسی را پرداخت نکنیم یا اثبات نکنیم که توانایی پرداخت هزینه دادرسی را نداریم مشاوره و تنظیم دادخواست توسط وکیل در این زمینه کوک شایانی به خواهان خواهد کرد.

بگذارید با ذکر این مثال این واقعیت این امر را توضیح دهیم، وقتی به پزشک مراجعه می نمایید، مهمترین موضوع تشخیص صحیح می باشد و اگر پزشک بتواند بیماری را به درستی تشخیص دهد، تا حد زیادی مشکل حل شده است و اگر خدای ناکرده تشخیص اشتباه باشد، بیمار مسیر اشتباهی را خواهد رفت. نگارش دادخواست همانند تشخیص پزشک می باشد، شاید به خاطر همین است که استفاده از  تنظیم دادخواست توسط وکیل را به شما پیشنهاد می دهیم. وقتی وکلا بتوانند بهترین مسیر را برای شما پیدا کنند، نگارش دادخواست صحیح بر پایه آن مسیر می تواند شما را به سمت موفقیت سوق دهد.

تفاوت شکایت کیفری و حقوقی

خواهان برای طرح شکایت و درخواست رسیدگی به پرونده از دادگاه ذیصلاح باید از کیفری یا حقوقی بودن موضوع پرونده اطلاع داشته باشد. چون برای برای طرح دعوای کیفری باید به دادسرا و برای طرح دعوای حقوقی به دادگستری مراجعه کند.

از آنجا که بیشتر افراد درباره دسته بندی کیفری و حقوقی اطلاعات کافی را ندارند و همچنین عدم آگاهی از قوانین مرتبط با موضوعات حقوقی و کیفری در میان مردم این امر را برای تشخیص شکایت کیفری از حقوقی برای افراد و اشخاص سخت می کند در این حالت تنظیم دادخواست توسط وکیل پیشنهاد می شود.

اینکه چه نوع شکایتی (کیفری یا حقوقی) بهتر است طرح کنیم؟ باید گفت شما برای اینکه بتوانید به نتیجه بهتری دست پیدا کنید هر مسئله و موضوع حقوقی را در حوزه و مرجع تخصصی خود باید طرح دعوا کرد و چنانچه موضوع حقوقی شما از دو جنبه قابلیت پیگیری را داشت با توجه به اهمیت موضوع و راهکار‌های قانونی و مشاوره با وکیل یا مشاور حقوقی که بتواند تمام جوانب حقوقی شما را استیفا کند می‌بایست به کار گرفته شود و به طور قاطع نمی‌توان گفت که شکایت کیفری بهتر از شکایت حقوقی یا برعکس است. تنظیم دادخواست توسط وکیل می تواند بیشتر و بهتر به شما کمک کند.

برای مواقعی که اشخاص به مشاور حقوقی و وکیل کلاهبرداری دسترسی ندارد مواردی در ادامه مطرح می شود که بر اساس آن  بتوانند تصمیم درست تر و مسیر بهتری را در رابطه با موضوع و پرونده خود طی کنند.

چند مورد از تفاوت شکوائیه با دادخواست بصورت خلاصه آورده شده است.

دادخواست حقوقی مربوط به ثبت دعاوی حقوقی که مقررات آئین دادرسی مدنی در آن اعمال می‌شود ولی شکایت کیفری مربوط به دعاوی کیفری است که مقررات مربوط به آیین دادرسی کیفری بر آن حاکم است.

برای اقامه دعوای کیفری نیاز به تنظیم شکواییه است اما برای ثبت دعاوی حقوقی باید دادخواست (دادخواست حقوقی) تنظیم کرد.

دادخواست حقوقی به دادگاه حقوقی و شکواییه به دادسرا یا دادگاه کیفری ارائه داده می‌شود.

شکوائیه را هم می‌توان در برگه معمولی (به شرط درج اطلاعات لازم ) و هم می‌توان در فرم مخصوص شکواییه نوشت. اما طرح شکایت حقوقی باید حتما در فرم دادخواست چاپی ثبت و تنظیم شود.

درخواست هایی که به تنظیم برگ دادخواست نیاز ندارند

درخواست تحریر ترکه

درخواست صدور گواهی عدم امکان سازش

درخواست صدور صلح و سازش

درخواست تاخیر اجرای حکم

درخواست تعیین قیم

درخواست تقسیم ترکه یا ارث

درخواست تامین دلیل

درخواست صدور گواهی انحصار وراثت

درخواست مهروموم

درخواست ترکه

خواسته کیفری، خواسته ای است که در مقابل وقوع یک جرم طرح شده و شاکی درخواست کیفر مجرم را دارد. قبل از اینکه شکایت کیفری انجام دهیم نخست باید بدانیم چه عملی جرم محسوب می شود؟ طبق قانون مجازات اسلامی هیچ عملی جرم نیست مگر اینکه قانون گذار آن عمل را تحت عنوان جرم شناخته باشد و برای آن مجازات در نظر گرفته باشد.

بنابراین برای شناسایی عمل مجرمانه باید این نکته را در نظر داشت که عمل مجرمانه عملی است که طبق قانون مجازات اسلامی شناسایی شده ، یعنی در قانون مشخص شده است که در چه شرایطی می توان به عملی ، عنوان یک جرم خاص را داد. مانند قتل، کلاهبرداری، خیانت در امانت، جعل، فحاشی، توهین و …

به‌صورت یک قاعده کلی باید گفت بسیاری از مواردی که شما اقدام به شکایت کیفری می‌کنید، اگر موجب وارد آمدن خسارت به شاکی شده باشد، می‌توانید دعوای حقوقی نیز مطرح نمایید. اما خلاف آن صادق نیست. به این معنا که هر دعوای حقوقی را نمی‌توان به شکل یک شکایت کیفری مطرح نمود.

چه اشخاصی می‌توانند دادخواست تقدیم کنند

دادخواست مازاد بر اینکه خوانده را مجبور به پاسخ دادن می کند برای دادگاه نیز مسئولیتی حاکی بر بررسی و تصمیم گیری در ارتباط با موضوع مطرح شده ایجاد می کند. بنابراین هر شخصی نمی‌تواند دادخواست بدهد. در رابطه با سن اقامه دعوا در ایران باید بگوییم که قانونگذار همچون سن ازدواج یا سن بلوغ که صراحتاً بدان‌ها اشاره کرده، در این رابطه مقرره‌ای وضع نکرده است اما به طور کلی می‌توان اینطور بیان کرد که: اشخاص سفیه که توانایی اداره امور مالی خود را ندارند، در امور غیر مالی خود همچون طلاق، می‌توانند دعوا مطرح کنند یا از خود دفاع کنند و سایر اشخاص در صورتی که عاقل بوده (یعنی مجنون و محجور نباشند) و بالغ باشند (به بلوغ رسیده باشند) می‌توانند اقامه دعوا کنند. همچنین تقدیم و تنظیم دادخواست توسط وکیل و اشخاصی مانند ولی، وصی، ورثه، قیم و مدیر تصفیه… نیز ممکن خواهد بود.

چرا باید تنظیم دادخواست توسط وکیل انجام شود؟

وکیلی که تجربه زیادی در دعاوی مختلف دارد کمک زیادی به شما می‌کند. شاید با مطرح کردن شکایت خود و عدم تنظیم دادخواست توسط وکیل با موضوع رد دادخواست مواجه شوید. رد دادخواست مشکلات فراوانی از جمله اتلاف وقت و هزینه شما را به دنبال دارد. اگر از زاویه دیگری به این موضوع نگاه کنیم درمی‌یابیم که شاید توانایی بیان واضح مشکل خود را نداشته باشیم. همچنین نحوه ارائه پیوست‌ها و مدارک اهمیت بالایی دارد.

دلایل بالا تنها بخشی از مشکلات و معایب عدم مشاوره با وکیل تنظیم دادخواست است پس بهتر است در تمام مسائل حقوقی خود قبل از هرگونه اقدام با متخصص این حوزه مشورت کنید تا در آینده پشیمان نشوید.

چه اشخاصی می توانند دادخواست تقدیم کنند

 دادخواست علاوه بر ایجاد تکلیف برای دادگاه مبنی بر رسیدگی و تصمیم گیری نسبت به آن، خوانده را نیز ملزم به پاسخگویی به آن می کند، بنابراین هر شخصی نمی تواند دادخواست بدهد.

 در رابطه با سن اقامه دعوا در ایران باید بگوییم که قانونگذار همچون سن ازدواج یا سن بلوغ که صراحتاً بدان ها اشاره کرده است، در این رابطه مقرره ای وضع نموده است اما به طور کلی می توان اینطور بیان کرد که:

 اشخاص سفیه ( اشخاصی که توانایی اداره امور مالی خود را ندارند) در امور غیر مالی خود همچون طلاق، می توانند دعوا مطرح کند و یا از خود دفاع نمایند. و سایر اشخاص در صورتی که عاقل (یعنی مجنون و محجور نباشند) وبالغ (به بلوغ رسیده باشند) باشند می توانند اقامه دعوا کنند.

همچنین تقدیم دادخواست توسط وکیل، ولی، وصی، ورثه، قیم، مدیر تصفیه… نیز ممکن خواهد بود.

 تعیین خواسته مهمترین رکن تنظیم دادخواست

مهمترین رکن تنظیم دادخواست ، تعیین خواسته می باشد. به عبارتی دیگر خواسته تجلی تمام حقوق ماهوی در حقوق شکلی است، بنابراین خواهان باید خواسته خود از دادگاه را به طور صریح و دقیق مشخص نماید. (اگر خواسته در دادخواست مشخص نبود، دادخواست توقیف می شود و با ارسال اخطار رفع نقص از خواهان خواسته می شود که خواسته خود را مشخص کند، در غیر اینصورت دادخواست رد می شود و هزینه های پرداختی توسط خواهان بلااثر و مکلف به پرداخت مجدد هزینه های مربوطه می باشد)

 نوشتن خواسته از این نظر دارای اهمیت است که دادگاه بر اساس و در محدوده همان چیزی که خواسته شده رسیدگی و حکم می دهد، اما باید توجه نمود میان خواسته و عنوان خواسته تفاوت وجود دارد، بنابراین لازم نیست خواهان خواسته خود را در قالب عنوان حقوقی تعریف شده ای مطرح نماید. ( این در حالی است که متاسفانه رویه حاضر با تعیین نمودن عناوین حقوقی خاص و مشخص مدعی را ملزم می کند که ادعای خود را در قالب آن عناوین مطرح نماید، این در حالی است که این عناوین آنچنان که شایسته است جامعیت ندارند زیرا در دعوایی ممکن است طبع آن عنوانی خاص را بطلبد)

 لازم به توضیح می باشد که ذکر چند خواسته ضمن یک دادخواست ممکن می باشد اما دادگاه زمانی به تمامی خواسته ها یکجا رسیدگی می کند که آن خواسته ها با یکدیگر دارای ارتباط  کامل باشند (البته مشروط به داشتن صلاحیت) والا آنها را از یکدیگر تفکیک نموده و به هر یک جداگانه رسیدگی می نماید.

 برعکس خواسته که تعیین آن در همه دعاوی الزامی بود،تعیین (تقویم) بهای خواسته (ارزش ریالی خواسته) فقط در دعاوی مالی ( دعاوی که موضوع آن همیشه مال است) الزامی است.

به طور مثال در دعوای مطالبه یکصد میلیون تومان وجه نقد تقویم بهای خواسته منتفی می باشد، زیرا بهای خواسته همان است که در دادخواست نوشته شده است، در سایر دعاوی مالی بهای خواسته همان مبلغی است که خواهان معین می کند.

تعیین کردن بهای خواسته یا همان ارزش ریالی خواسته، از نظر میزان هزینه دادرسی که خواهان باید بپردازد، قابلیت اعتراض به رای (اینکه رای صادره قابل تجدیدنظر می باشد یا خیر) ،مشخص نمودن صلاحیت مراجع رسیدگی و تعیین هزینه های اجرایی موثر می باشد.

 (عدم تعیین بهای خواسته در دادخواست موجب ارسال اخطار رفع نقص می شود و در صورت عدم تعیین ارزش ریالی خواسته در مهلت تعیین شده،دادخواست رد می شود، مگر تعیین بهای خواسته ممکن نباشد.)

 مدعی می بایست هزینه دادرسی را بر اساس ارزش ریالی خواسته بپردازد، این در حالی است که در دعاوی راجع به املاک وی مکلف است هزینه دادرسی را بر اساس ارزش معاملاتی املاک در منطقه بپردازد، نه بر اساس ارزش منطقه ای ملک.

 خواهان می بایست آن تعهد یا جهتی را که تخلف از آن  موجبات طرح دعوی را فراهم نموده است ،در دادخواست خود ذکر نماید؛ مثلا بر اساس قراردادی خوانده مکلف به پرداخت وجهی به خواهان بوده است اما از پرداخت وجه مزبور خودداری نموده است پس خواهان هم با استناد به قرارداد به دادگاه مراجعه می نماید.

 خواهان می تواند علاوه بر خواسته اصلی خود، از دادگاه مواردی (متفرعات خواسته) همچون، هزینه دادرسی که پرداخت نموده، حق الوکاله وکیل در صورت داشتن وکیل، خسارت تاخیر در تادیه یا عدم انجام تعهد…را بخواهد تا در صورت صدور حکم نسبت به خواسته اصلی، دادگاه این موارد را هم در حکم خود لحاظ کند. 

صرف اینکه فردی ادعایی را بر علیه کسی مطرح کند بدون آنکه دلیلی برای اثبات ادعای خود داشته باشد،موجب نمی شود که آن فرد پیروز در دعوا باشد ولو آنکه محق نیز باشد.به عبارتی دیگر کسی که ادعایی می کند می بایست دلیل اثبات ادعای خود را نیز بیان کند.

  طبق قانون خواهان هر زمان که بخواهد نمی تواند دلایل خود را ارائه کند، بلکه وی می بایست حتما و همزمان با تقدیم دادخواست، دلایل و مدارک خود را نیز به دادگاه تقدیم نماید. (البته این به معنی عدم پذیرش دلیل به طور مطلق در زمان رسیدگی نمی باشد،بلکه قانون پذیرش دلیل در خارج از مهلت قانونی را در مواردی تجویز کرده است)

لازم به ذکر است تاسیسی تحت عنوان ذخیره دلیل در قانون وجود ندارد، این در حالی است که مدعی بعضاً ممکن است از تمام دلایل خود استفاده نکند و بعضی دلایل را برای استفاده در مراحل بعدی ذخیره نماید که باید بگوییم این اقدام امری نامعقول و خطرناک می باشد.زیرا فرد مدعی می بایست تمام تیرهای خود را شلیک نماید تا در نهایت یکی از آنها به هدف اصابت نماید، در این صورت است که دیگر دادرسی در مراحل بعدی نیز قابل تصور نمی باشد زیرا در همان مرحله اول کار یکسره شده است.که این امر هم برای مدعی دارای صرفه اقتصادی می باشد و هم در کاهش حجم پرونده های دستگاه قضا موثر خواهد بود.

 دادخواست باید دارای امضا یا اثر انگشت دادخواست دهنده باشد. (البته عدم امضاء موجب رد دادخواست نمی شود).

در نهایت اینکه همواره مدعی باید درنظر داشته باشد که تنظیم دادخواست را با توجه به اهمیت آن به دست اهل فن بسپارد و ساده به این موضوع  نیندیشد زیرا همانطور که گفته شد مطالبه حق می بایست در شکل قانونی صورت گیرد و هرگاه مدعی این شکل را رعایت نکند با ضمانت اجراهای قانونی روبرو می شود و باعث می شود او این موضوع را بی عدالتی در حق خود قلمداد کند در حالیکه او بواسطه ساده انگاشتن موضوع مقصر می باشد.

 برگ دادخواست که سندی عادی است، می بایست به تعداد خواندگان بعلاوه یک نسخه باشد، پس اگر 8 خواهان و 7 خوانده داشته باشیم مجموع اوراق دادخواست باید 8 برگ باشد.

اما هر دعوا باید شرایطی داشته باشد:

منجز بودن (حقی که به ما اجازه می دهد تا بتوانیم اقامه دعوا کنیم می بایستی در زمان تقدیم دادخواست وجود داشته باشد، به عبارتی دیگر وجود حق معلق و غیر قطعی نباشد)

ذی نفع بودن (یعنی فردی که دادخواست می دهد در نتیجه محق بودن و پیروزی در دعوا، از حکم دادگاه نفعی مستقیم بدست آورد)

محرز بودن سمت یا ذی سمتی (یعنی باید سمت شخصی که دادخواست می دهد مشخص باشد، البته وجود این امر زمانی لازم است که دادخواست را شخصی غیر از ذی نفع تقدیم کرده باشد، مانند تقدیم دادخواست توسط وکیل یا قیم یا ولی)

اهلیت داشتن (کسی که اقامه دعوا می کند باید محجور یا مجنون… نباشد، اما لازم نیست که به طور مطلق و در تمام موارد اهلیت داشته باشد فقط کافی است اهلیت اقامه دعوایی که می خواهد مطرح کند را داشته باشد. مثلا شخص سفیه در امور غیر مالی خود می تواند مستقیماً طرح دعوا کند و یا طرف دعوا قرار گیرد.)

قانونی و نامشروع نبودن حق مورد ادعا (حقی که مدعی ادعای تضییع، انکار و یا شناسایی آن را می نماید، می بایستی از مجاری قانونی و مشروع ایجاد شده باشد، بنابراین حقی که در اثر پیروزی در بازی قمار ایجاد شده باشد قابل مطالبه نخواهد بود)

 تنظیم دادخواست در کلیه دعاوی حقوقی مانند دادخواست مطالبه ثمن، دادخواست استرداد ثمن معامله، دادخواست ابطال سند رسمی، دادخواست مطالبه مهریه و دادخواست طلاق توافقی و غیره، نیازمند تخصص، مهارت، چیرگی و اشراف وکیل متخصص در قانون و رویه قضایی محاکم می باشد اگر تنظیم دادخواست توسط وکیل انجام شود نتیجه بهتری حاصل خواهد شد.

دادخواست‌های الکترونیک

با وجود ایجاد دفاتر خدمات الکترونیکی قضایی در سراسر کشور و راه اندازی سامانه ثنا در حال حاضر دادخواست ها از طریق این دفاتر و بصورت سیستمی انجام می شود که بعضا دادخواست توسط کابران دفاتر قضایی تنظیم می شود که بیشتر بر اساس موضوعات آماده است.

تنظیم اظهارنامه قضایی توسط وکیل پایه یک دادگستری

یکی از اوراق پرکاربرد در دادگستری و در مسیر احقاق حق اظهارنامه می باشد حال اظهارنامه چیست و دقیقا چه کاربردهای دارد؟ نحوه تنظیم اظهارنامه چطور است؟

تنظیم اظهارنامه توسط یک وکیل حاذق می تواند منشاء مطالبه خسارت خواهان باشد یا از ادعای مطالبه خسارت طرف مقابل جلوگیری نماید. از مزایای تنظیم اظهارنامه توسط وکیل بین المللی دادگستری می توان به مواردی همچون : هموار شدن مسیر برای رسیدن به نتیجه مطلوب اشاره کرد.

انواع فرم های تنظیم دادخواست

هر شخصی که اقدام به تنظیم دادخواست می نماید باید توجه داشته باشد دادخواست خود را در کدامیک از فرم های موجود تنظیم نماید.

فرم دادخواست مخصوص دادگاه نخستین

نمونه دادخواست دادگاه بدوی :

احتراماً به استحضار می رساند:

متعاقب فوت مرحوم رضا فرزند محمد مورث قانوني در تاريخ روز/ ماه/ سال در محل اقامت دائمي خود در “شهرستان ایلام” آقاي علی به عنوان وارث نامبرده درخواست مهر و موم/ و تحرير تركه را از شعبه یک دادگاه عمومي “ایلام” مطرح و با توفيق اخذ قرار شمارة …… ماترك آن مرحوم روز/ماه/سال مهر و موم/ و تحرير مي‌گردد. نظر به اينكه يا ساير ورثه در جريان انجام امور اصلاحي و سازش هستيم/ نظر به اينكه در ضمن اموال مهر و موم شده اموال ضايع شدني و سريع الفساد وجود دارد/ نظر به اينكه در ضمن اموال مهر و موم شده اموال متعلق به غير وجود دارد مستندآً به ماده 194 قانون امور حبس رفع مهر و موم اجرا شده شمارة …… از ماترك آن شادروان كه در تاريخ روز/ماه/سال بعمل آمده است مورد استدعاست.

فرم دادخواست مخصوص شورای حل اختلاف

نمونه دادخواست برای شورای حل اختلاف:

ریاست محترم شورای حل اختلاف

با سلام و احترام به استحضار می‌رساند اینجانب به استناد سند شماره ….. مالک ششدانگ یک باب آپارتمان مسکونی به پلاک ثبتی … می‌باشم که با انعقاد قرارداد اجاره ای منافع یک سال آپارتمان مذکور به اجاره خوانده داده ام.  خوانده علیرغم پایان یافتن مدت یک ساله‌ی قرارداد و با وجود اعلام قبلی و نیز مراجعات مکرر و همچنین اظهارنامه رسمی ارسال شده تاکنون اقدامی در راستای تخلیه ملک انجام نداده است و موجب ورود خسارت به بنده شده است؛ لذا با توجه به خودداری خوانده با تقدیم دادخواست تقاضای صدور دستور تخلیه عین مستاجره با احتساب کلیه خسارات قانونی را دارم . “

فرم دادخواست مخصوص واخواهی

نمونه دادخواست برای واخواهی :

ریاست محترم ……………..

سلام علیکم ؛

با تقدیم ادب و احترام، اینجانب ……………….. نسبت به دادنامه غیابی شماره ………………. مورخ …………….. موضوع کلاسه پرونده …………………. آن شعبه محترم که در تاریخ …………………… به اینجانب ابلاغ گردیده است ، اعتراض واخواهی داشته ؛ لذا به تجویز مواد 305 ، 306 و 504 قانون آئین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی در فرجه مقرر قانونی اعتراض واخواهی خود را تقدیم و درخواست صدور حکم بر اعسار از پرداخت هزینه دادرسی مرحله واخواهی را دارم . رونوشت دادنامه و لایحه واخواهی و استشهادیه پیوست دادخواست واخواهی می­باشد .

 فرم دادخواست مخصوص دادگاه تجدید نظر

نمونه دادخواست برای دادگاه تجدیدنظر:

ریاست و مستشاران محترم و معزز شعبه     تجدید نظر استان …..

سلام علیکم ،  احتراماً معروض می دارد در پرونده کلاسه ………../….  مطروحه در شعبه محترم … دادگاه عمومی مشهد،  دادنامه فوق ،له طرف و علیه موکل صادر گردیده و در تاریخ ………  ابلاغ شده است . از آنجا که بنا به دلایل و مستندات احصاء شده، در لایحه تجدیدنظرخواهی پیوست ، رای معترض عنه  بر خلاف مقررات قانونی می باشد، لذا با درنظر گرفتن جهات مذکور در شقوق ج و ﻫ ماده 348 قانون آئین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب، به رای صادره، معترض و تجدید نظر خواه ، می باشد .

عطف توجه به معروضات و بذل مداقه در محتویات پرونده و اجابت مستدعیست خود ، رسیدگی و مالاً  نقض دادنامه معترض عنه و  صدور حکم به الزام اداره تجدیدنظرخوانده به تغییر نام اینجانب از …….. به …. ،  مورد استدعاست . 

فرم دادخواست مخصوص فرجام خواهی

نمونه دادخواست برای فرجام خواهی:

عالیجنابان محترم دیوان عالی کشور

باسلام

احتراماً اینجانب فرزاد …. در خصوص پرونده شماره … و دادنامه شماره …. که از شعبه … دادگاه تجدید نظر استان تهران مورخ 1396/10/26 صادر و در تاریخ 1396/10/30 ابلاغ شده است مراتب اعتراض خویش را ظرف مهلت مقرر قانونی به شرح ذیل به استحضار حضرات می رساند و تقاضای رسیدگی و فرجام خواهی به پرونده را استدعا دارم

فرم دادخواست مخصوص دیوان عدالت اداری

نمونه دادخواست برای دیوان عدالت اداری:

ریاست محترم دیوان عدالت اداری

با اهداء سلام و تحیت.

احتراماً با تقدیم وکالتنامه ملصق به تمبر مالیاتی ضمیمه (پیوست یک)از ناحیه شاکیان به عرض می رساند: اولاً- ملک مورد دعوی در اجاره غیر است و تعطیلی محل موجب بروز خسارات فراوان به مستاجر می گردد و موکلین خواهان اضرار به مشارالیه نیستند لذا صدور دستور توقف اجرای رای کمیسیون ماده 100 بویژه در موضوع تعطیلی محل را استدعا دارم.

برای رسیدگی به دعاوی حقوقی در مراجع قضایی لازمه رسیدگی تنظیم دادخواست از سوی خواهان است. فرم تنظیم دادخواست را می‌توان از محل فروش اوراق قضایی که در تمامی دادگستری‌ها و مجتمع‌های قضایی در سراسر کشور وجود دارند تهیه کرد اما به دلیل پیچیدگی موضوعات حقوقی بهتر است تنظیم دادخواست توسط وکیل انجام شود. تنظیم دادخواست توسط وکیل

در مراجع قضایی‌ که دارای شعب متعدد اند دادخواست به دفتر شعبه اول تسلیم می‌شود. البته اخیراً نسخه ورد دادخواست نیز به صورت غیر رسمی وجود دارد که اغلب توسط وکلای دادگستری مورد استفاده قرار می گیرد که البته در برخی مراجع به دلیل عدم آشنایی با فلسفه حقوقی دادخواست آن را نمی‌پذیرند و دادخواست تنظیم شده در فرمت های ورد را معتبر نمی نمایند که این درست نیست.